QORA DENGIZ VA UKARAINANING TURKIYA TASHQI SIYOSATIDAGI AHAMYATI.

Annotatsiya

Maqolada Sovuq urushdan keyin Qora dengiz bo’yida paydo bo’lgan inqiroz bu  mintaqadagi davlatlarning ahamiyatini xalqaro maydonda yanada oshirdi. 2022 yildagi Rossiyaning Ukrainadagi bosqini davrida faol netrallikka asoslangan xalqaro munosabatlarda Turkiya diplomatiyasi katta shuhrat qozondi.Ukraina va Rossia o’rtasida vositachilikni amalga oshirgan holda Turkiya bir necha bor qurolli harakatlarni to’xtatishga urindi. Shu bilan birga Ukainaning bosqinga qarshi muhim jihatlaridan biri bo’lgan Turkiyaning Bayraktar TB2 muhim rol o’ynadi. Bundan tashqari Ukrainaning don eksportini oshirishga va dunyoning don inqirozini yumshatish uchun don karidori vazifasini o’tadi. Turkiyaning xalqaro maydonda vositachilik roli juda ham salmoqli bo’lib xalqaro maydonda o’zining pozetsiyasini yanada mustahamlab olganligi hamda ko’plab kelishuvlarga erisholganini ko’rishimiz mumkin ayniqsa Rossiya va Ukraina urushida o’zining muhim qadamini tashlab xalqaro ziddiyatlarni oldini oldi. G’arb  va Yevropa davlatlari bilan don karedorini shakillantirdi. Rossiya va Ukraina urushi natijasida yuzaga kelishi mumkin bo’lgan xalqaro konflektlarni oldini olishga urindi.  Xalqaro hamjamiyat oldida o’zining mukammal siyosiy diplomatiyasini nomoyish etib, dunyo hamjamiyati oldida o’zining siyosiy ta’sirini yanada oshirib oldi. Shu bilan birgalikda uzoq muddatdan buyon davom etib kelayotgan muammolarni yechishda tashabbus bilan chiqib vositachi davlat ekani ko’rsatdi. Bu borada bir qancha muhim qadamlarni ham amalga oshiradi. Bu borada Yaqin sharqdagi nizoli vazyatlarni yechishda jonbozlik ko’rsatdi. So’ngi davrlarda G’arb davlatlari bilan munosabatlarida sovuqchilik tushdi. Shunday vaziyatda Turkiya Yaqin Sharqdagi qo’shnilari yaqin munosabatlar o’rnatdi. Asosiy e’tiborini sharqqa qaratdi. Xususan, Rossiya, Markaziy Osiyo davlatlari bilan har tomonlama munosabatlarni mustahkamlashga urinmoqda. Bir vaqtlar Usmonlilar imperyasini mustamlakasi bo’lgan Bolqon davlatlarini azaldan Turkiyaga ahamyati juda muhim bo’lib kelgan. Shu sababdan ularga keladigan xavf yoki ta’sir albatta Turkiya uchun ham daxildordir. Qora degiz ham Turkiyani o’zi uchun ham Bolqon davlatlari uchun juda muhim geostrategik joy hisoblanadi.