HOZIRGI XITOY TILIDA FRAZEOLOGIZMLAR VA ULARNING O‘ZIGA XOS JIHATLARI

Annotatsiya

Ushbu maqola orqali xitoy tilining o‘ziga xos jihatlaridan biri hisoblanmish xiyongyu (习用语) va ularning o‘ziga xos jihatlari yoritib berilgan. Maqola orqali frazeologizmlar va xiyongyu (习用语)lar o‘rtasidagi farqlarga to‘xtalib o‘tilib, tahlilga tortiladi. Xitoy olimlarining bu jihatlarga bo‘lgan qarama-qarshi fikrlari bilan yaqindan tanishiladi. Yuqoridagi xususiyatlardan tashqari, xiyongyu (习用语)larni qanday aniqlash, ularga o‘xshab ketadigan frazeologizmlar, xususan guanyongyu (惯用语)lardan ajratib olish usullariga e’tibor qaratiladi. “Og‘zaki xiguanyongyu (习用语)” haqida alohida to‘xtalib o‘tilib, bu tushunchani birinchilardan bo‘lib, Chang Yuzhong 1989-yilda tilga olib kelinganligi e’tirof etiladi. Bu tur ko‘pincha og‘zaki muloqotda namoyon bo‘lishiga ahamiyat berilib, ular nisbatan turg‘un holatda kelishi, yaxlit holda to‘liq ma’no yoki ma’lum munosabatni ifodalanishi keltirib o‘tiladi. Ular aniq shakl, aniq kontekst va aniq semantika kabi xususiyatlariga ega bo‘lishligi haqida ma’lumotga ega bo‘linadi. Turg‘un birikmalarning xususiyatlari chengyu (成语), yanyu (谚语), suyu (俗语), guanyongyu (惯用语)lardan farqi xususida fikrlar olib boriladi. Bu turdagi birliklar odatda grammatika, semantika va ritorika nuqtayi nazaridan turg‘un deb qaralishi aniqlanadi. Turg‘un birikmalarning o‘ziga xos bo‘lgan xususiyatlari haqida fikrlar keltiriladi hamda tarkibidagi iyerogliflarning har birining o‘ziga xos ma’nosi mavjud bo‘lsa-da, lekin turg‘un birikma holatida kelganda, boshqa ma’nolarni anglatadigan xiyongyu (习用语)lar borasida misollari bilan alohida keltiriladi.