ROSSIYA VA XITOYNING MARKAZIY VA JANUBIY OSIYOGA NISBATAN STRATEGIK YONDASHUVLARI
DOI:
https://doi.org/10.37547/os/vol-03-03-20Muhim iboralar:
bogʻliqlik, Markaziy Osiyo, Janubiy Osiyo, Xitoy, Rossiya, Oʻzbekiston, SHHT, transport yoʻlaklariAnnotatsiya
Markaziy va Janubiy Osiyo oʻrtasidagi bogʻliqlik Oʻzbekiston Respublikasining tashqi siyosati kun tartibida muhim oʻrin tutganligi sababli chuqur ilmiy tadqiqotni talab qiladi. Afgʻoniston, Kashmir va bir qator ichki omillardan tashqari, ushbu bogʻliqlikda tashqi ishtirokchilarning, xususan, Rossiya va Xitoy faktorlarining roli ahamiyatlidir. Maqolaning maqsadi Rossiya va Xitoyning Markaziy va Janubiy Osiyo mintaqalari oʻrtasidagi munosabatlarga yondashuvlarini tadqiq etishdir.
Maqolaning birinchi qismida Rossiyaning Markaziy-Janubiy Osiyo dinamikasiga boʻlgan nuqtayi nazari oʻrganilib, Moskva manfaatlari ushbu kontekstda Markaziy Osiyo mamlakatlari manfaatlariga mos kelishi, shuningdek, Rossiya manfaatlari neft va gaz mahsulotlarini Janubiy Osiyo bozoriga eksport qilishdan kelib chiqishi xulosa qilingan.
Ikkinchi qismda muallif tomonidan Xitoyning Markaziy-Janubiy Osiyo munosabatlariga boʻlgan munosabati oʻrganilib, Pekin bu assotsiatsiyani Shanxay Hamkorlik Tashkiloti (ShHT), C+C5, Makon va Yoʻl Tashabbusi va Xitoy-Pokiston iqtisodiy koridori (CPEC) kabi platformalar doirasida yondashishi taʼkidlangan.
Qiyosiy metodologiyadan foydalangan holda, muallif Rossiya va Xitoyning mintaqaviy aloqalarga boʻlgan yondashuvlaridagi oʻxshashlik va nomutanosibliklarni aniqlashga harakat qilgan. Muallifning fikr-mulohazalari tashqi siyosiy ilmiy faoliyat bilan shugʻullanuvchi doiralarning tadqiqotlari uchun foydali boʻlishi mumkin.
Yuklashlar
Foydalanilgan adabiyotlar
Устинкин С., Седаев П., Параничев Д. Теоретические основы евразийства и неоевразийства: является ли ЕАЭС их воплощением? Власть. Апрель, 2022. – 30–33стр.
Лукьянов Ф. Глобальное большинство – на перекрестке мировой политики? Проблемы национальной стратегии. 2023г. - 34-41стр.
Брагина Е. Индия и Пакистан стали членами ШОС. ИМЭМО РАН. Июнь, 2017г. https://www.imemo.ru/news/events/text/indiya-i-pakistan-stali-chlenami-shos?ret=527
«Мы не признали Луганскую и Донецкую народные республики» — глава МИД Узбекистана. 17 марта 2022 года. https://www.gazeta.uz/ru/2022/03/17/ukraine/
Interview with Alexander Novak. Oil supplies to India increased to 40% since Ukraine war: Russia. 27 December. 2023. https://www.livemint.com/news/world/oil-supplies-to-india-increased-to-40-since-ukraine-war-russia-11703685066575.html
Russia-India Trade Turnover Reaches Record 60 Billion USD. January 23, 2024. http://www.namnewsnetwork.org/?p=252289
Prerna Gandhi. Achievements and Potential of Economic Cooperation Between India and Russia. 10.01.2024. https://valdaiclub.com/a/highlights/achievements-and-potential-of-economic-cooperation/
Khasanov U., Gafarov I. Changing specifics of the regional development. UWED: International Affairs, Vol 7-8. 2023. – 33–34 pp.
Зоидов К., Медков А. Экономические интересы России и развитие транспортно-транзитных систем Афганистана и других стран Центральной Азии. Проблемы рыночной экономики. 2021г. – 145 стр.
Зоидов К., Медков А., Зоидов З. Развитие и конкуренция транспортно-транзитных систем России, Индии, Китая и Пакистана. Проблемы рыночной экономики, № 2. – 2018г.– 53 стр. http://www.market-economy.ru/archive/2018-02/2018-02-46-56-zoidov.pdf
Oʻzbekiston Respublikasi tashqi savdo aylanmasi (2023- yil yanvar-dekabr oylari uchun dastlabki maʼlumot). O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi. 2024y. – 3b.
Jardine B., Lemon E. In Russia’s Shadow: China’s Rising Security Presence in Central Asia. 2020. 1-2pp. https://www.wilsoncenter.org/sites/default/files/media/uploads/documents/KI_200519_cable%2052_v1.pdf
Xiaoxing D. The Shanghai Cooperation Organization’s remarkable achievements in the past 20 years. Institute for Eurasian Studies (CICIR). July-August, 2021. – 23p. http://www.cicir.ac.cn/UpFiles/file/20211101/6377138156649336557034237.pdf
Yamei Xue, Benjamin Makengo. Twenty years of the Shanghai Cooperation Organization: achievements, challenges and prospects. Scientific Research. October 2021. https://www.scirp.org/journal/paperinformation?paperid=112637
McBride J., Berman N., Chatzky A. China’s Massive Belt and Road Initiative. Council on Foreign Relations. February 2, 2023. https://www.cfr.org/backgrounder/chinas-massive-belt-and-road-initiative
Muhammad Zahid Ullah Khan, Minhas Majeed Khan. China-Pakistan Economic Corridor: Opportunities and Challenges. Institute of Strategic Studies Islamabad. 2019. – 68-73pp. https://www.issi.org.pk/wp-content/uploads/2019/07/5-SS_Muhammad_Zahid_Ullah_Khan_and_Minhas_Majeed_Khan_No-2_2019.pdf
Иброхимзода У. Китайский формат С+С5. Cabar.Asia. Май, 2023г. https://cabar.asia/ru/kitajskij-format-s-s5-vzglyad-iz-dushanbe
Iftikhar A. Khan. CPEC will be extended to Afghanistan as trilateral cooperation set to deepen. DAWN. May, 2023. https://www.dawn.com/news/1751728/cpec-will-be-extended-to-afghanistan-as-trilateral-cooperation-set-to-deepen
Транспорт вазирлари «Хитой – Қирғизистон – Ўзбекистон» темир йўли қурилишини муҳокама этишди. “Халқ сўзи”. 28 январь 2023 йил. https://xs.uz/uzkr/post/transport-vazirlari-khitoj-qirgiziston-ozbekiston-temir-joli-qurilishini-muhokama-etishdi
Jagannath P. Panda. Revitalizing INSTC: Analyzing Geopolitical Realignments and the China Factor. Institute for security and development policy. February, 2023. https://www.isdp.eu/publication/revitalizing-instc-analyzing-geopolitical-realignments-and-the-china-factor/
Grossman D. China Will Regret India's Entry into the Shanghai Cooperation Organization. RAND. July 24, 2017.https://www.rand.org/pubs/commentary/2017/07/china-will-regret-indias-entry-into-the-shanghai-cooperation.html
Boltaev H. China – Taliban: diplomatic rapprochement. Institute for Advanced International Studies (UWED). February, 2024. https://iais.uz/en/outputnew/kitay-taliban-diplomaticheskoe-sblizhenie
Umarov T. Why Russia Sees Little Threat in China’s Growing Involvement in Tajikistan. Carnegie endowment for international peace. December, 2021. https://carnegiemoscow.org/commentary/86103.
Загрузки
Nashr etilgan
Qanday qilib iqtibos keltirish kerak
Ushbu son
Soha
##category.category##
Litsenziya
Copyright (c) 2025 Islomkhon Gafarov

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons XX License...