ISSN
Personaj nutqidagi frazeologik birliklarni tarjimada berish usullari
Muhim iboralar:
frazeologiya, milliy kolorit, lingvomadaniyAnnotatsiya
Badiiy asarlarda personaj nutqini oʻrganish azaldan fanning muammoli masalalaridan boʻlib kelgan. Bu borada fanda, xususan, oʻzbek va rus tarjimashunosligida koʻplab tadqiqotlar amalga oshirilgan, yirik ilmiy asarlar yaratilgan. Tarjimada yoʻl qoʻyilgan ayrim xato va noaniqliklarning yoʻqligi tarjima sifatining yuksakligidan dalolat bera olmaganidek, ularning mavjudligi ham tarjimaning sifatsiz, talabga javob bera olmaydigan ekanini bildirmaydi. Biron tarjimani tadqiq etmoqchi boʻlgan tadqiqotchining diqqat markazida tarjimada originalga xos boʻlgan taʼsir kuchi, originalning gʻoyaviy va badiiy qimmati toʻla saqlanganmi yoki yoʻqmi degan masala turishi kerak. Frazeologik birliklarni soʻzma-soʻz tarjima qilish ularning tarjima qilinayotgan tilda mavjud boʻlgan muqobilini topishga yoki masalaga ijodiy yondashib, asliyatdagi iboraga muvofiq keladigan va uning maʼnosini toʻliq ifodalaydigan yangi ibora yaratishga nisbatan ancha yengil. Ammo asl nusxadagi u yoki bu iboraning aniq, badiiylik va maʼno jihatdan pishiq muqobili asar tarjima qilinayotgan tilda boʻlsa-yu, tarjimon buni eʼtiborga olmasa, bu kamchilik hisoblanadi. Gap oʻsha iboraning muqobilini topa bilish va oʻz oʻrnida qoʻllay olishdadir. Maqolaning asosiy maqsadi frazeologik birliklarni tahlil etish, oʻrganilayotgan tilning madaniyati, tarixi, falsafasi hamda mifologiyasiga eʼtibor qaratish lozim. Tarjimada personaj nutqidagi frazeologizmlarni berish qiyosiy tilshunoslik va tarjimashunoslikda maxsus oʻrganilmagan. Bu mazkur mavzuni dolzarbligini belgilaydi. Hindiy va oʻzbek tillaridagi frazeologik birliklarni antrosentrik jihatdan eʼtibor qaratish, frazeologizmlarning milliy kolorit va obrazli xususiyatlarini aniqlash hamda ularni tarjimada berish usullarini belgilash.
Yuklashlar
Данные скачивания пока недоступны.
Foydalanilgan adabiyotlar
Mirziyoyev Sh. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. – T.: O‘zbekiston, 2017. – B. 157-158.
Х.Х.Ҳамидов. Турк фразеологияси масалалари./ Монография. – Т.: “BAYOZ”, 2019. – 15 Б.
https://uz.wikipedia.org/wiki/Personaj
Ҳотамов Н., Саримсоқов Б. “Адабиётшунослик терминларининг русча-ўзбекча изоҳли луғати”. – Т., 1983. 252 Б.
Hamidov X. “Adolat manzili” romanining turkcha tarjimasidagi personajlar portreti. Sharq mash’ali/ TDSHU ilmiy- uslubiy, ma’rifiy jurnali. 2020-yil, 4-soni. 100-B.
कृश्न चन्दर। दादर पुले के बच्चे। नई दिल्ली – 2013। - प। 180।
Бархударов А.С., Бескровный В.М. Хинди-Русский словарь. – М.: Энциклопедия, 1972. – С. 615.
Кришан Ч. Дадар кўпригидаги болалар. Қисса (ҳиндий тилидан Ансориддин Иброҳимов таржимаси) // Жаҳон адабиёти. – Т.: Шарқ, 1999. - № 2. – 208 б.
प्रेमचंद. गृह-दाह. इलाहाबाद. 1968. 10. पृ.
Премчанд. Бир келин ҳикояси // Хонадоннинг барбод бўлиши. (Амир Файзулла таржимаси) – Т.: Адабиёт ва санъат, 1973. – Б. 9.
जातक कथाएं. एक रूपये की करामात. नई दिल्ली. 2002. 34 पृ
हरिवंश राय शर्मा. साहित्यिक मुहावरा-लोकोक्ति कोश. दिल्ली. 1981. 177 पृ.
Xodjayeva N. Hindiycha-o‘zbekcha, o‘zbekcha-hindiycha iboralar lug‘ati. T.: ToshDSHI, 2015. – B. 185.
Загрузки
Nashr etilgan
2022-09-20
Qanday qilib iqtibos keltirish kerak
GULNOZA NAZRULLAYEVA. (2022). Personaj nutqidagi frazeologik birliklarni tarjimada berish usullari. Sharqshunoslik, 1(01), 16–18. Retrieved from https://orientalstudies.uz/index.php/os/article/view/275
Ushbu son
Soha
Maqolalar
Litsenziya
Copyright (c) 2022 GULNOZA NAZRULLAYEVA
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons XX License...
